Naar verwachting zal er tot 2030 een sterke stijging te zien zijn in de zorgbouw. De belangrijkste aanjagers hiervoor zijn: demografische groei, inkomensontwikkelingen, innovatie en de vervangingsvraag van het bestaande vastgoed. In het ramingsmodel van de EIB wordt uitgegaan van een toename van zorgvastgoed naar 78,5 miljoen m2 in 2030 (2016: 58,6 miljoen m2).
Naast een toenemende vraag naar zorgvastgoed is er ook een veranderende vraag naar de kwaliteit en inrichting van het vastgoed waar te nemen. Veel gebruikte begrippen zijn: vastgoed optimalisatie, verduurzaming, inkrimping vastgoedportefeuille/locaties, toekomstbestendigheid, deregulering, marktwerking, herontwikkeling and last but not least: de financiering.
Daarnaast zijn er ook grote verschillen tussen de kenmerken van care en cure vastgoed. De ontwikkelingen bij cure zijn voornamelijk gericht op: centralisatie/optimalisatie van disciplines en vastgoed, bedden reductie, kortere opnames of poliklinische/ambulante zorg. Omdat de overheid binnen het cure segment dominant aanwezig is en ziekenhuizen (grootste gebruiker zorgvastgoed cure) vaak (te) groot en incourant zijn, is dit een minder aantrekkelijk segment voor vastgoedinvesteerders.
De financiering van dit vastgoed, vaak in de orde van meerdere miljoenen per transactie, vindt voornamelijk plaats door bancaire partijen en enkele institutionele investeerders. Echter de vastgoedfinanciering is ook hier aan verandering onderhevig. Zo zijn er steeds meer zorgaanbieders die een rating aanvragen bij een ratingbureau en hiermee voorsorteren op de mogelijkheid van alternatieve financiering. Daarnaast hebben er de laatste jaren enkele grote vastgoedtransacties plaatsgevonden waarbij zorgaanbieders hun vastgoed/deel van het vastgoed hebben verkocht en/of terug gehuurd waardoor zij een kleiner of zelfs geen risico tot het vastgoed meer lopen.
Bij care heeft het vastgoed voornamelijk de functie: wonen. De ontwikkelingen die plaatsvinden binnen de care betreffen voornamelijk: extramuralisering (verlenen van zorg buiten een zorginstelling), scheiden van wonen en zorg, tot op latere leeftijd zelfstandig wonen en de toenemende welvaart onder ouderen. Ook de vraag naar dit type vastgoed blijft toenemen, de groep ouderen die niet zonder intramurale zorg kan blijft groeien maar door het scheiden van wonen en zorg ontstaat er meer keuzevrijheid voor cliënten. Deze worden daarnaast ook zelf meer verantwoordelijk voor hun huisvesting en de kosten daarvan. Naar verwachting zal er meer marktwerking ontstaan binnen het care vastgoed waar vastgoedbeleggers op kunnen inspelen.
Hoe kunt u als vastgoedbelegger/vastgoedbeheerder inspelen op deze ontwikkelingen?
Schrijf u in voor de Leergang zorgvastgoed waarbij u de mogelijkheid heeft om een eigen casus in te brengen en plenair te bespreken tijdens de training.
1. Beheer en waardering vastgoed
2. Financiering en juridische aspecten van zorgvastgoed
Voor het opstellen van bovenstaand artikel is gebruik gemaakt van onder andere het EIB (Economisch Instituut voor de Bouw) rapport: Bouwen voor de zorg.
